Για τον λόγο αυτό, η άρθρωση του ώμου είναι επιρρεπής στο να παρουσιάσει αστάθεια, δηλαδή απώλεια της επικέντρωσης της κεφαλής από την ωμογλήνη. Η αστάθεια εκδηλώνεται σε διαφόρους βαθμούς (εξάρθρωση, υπεξάρθρημα) και κατευθύνσεις (πρόσθια, οπίσθια, πολλαπλών κατευθύνσεων). Το πιο σύνηθες αίτιο είναι μια αθλητική κάκωση, ένας τραυματισμός ή λιγότερο συχνά μυϊκή ανισορροπία.

Η σταθερότητα του ώμου εξασφαλίζεται από τους δυναμικούς σταθεροποιητές (ομάδες μυών όπως το μυοτενοντώδες πέταλο, ο μείζων θωρακικός, ο πλατύς ραχιαίος μυς), οι οποίοι με την συνεχή σύσπασή τους συγκρατούν την κεφαλή επικεντρωμένη στην ωμογλήνη, και τους στατικούς σταθεροποιητές, δηλαδή τις οστικές επιφάνειες, τον επιχείλιο χόνδρο και τους συνδέσμους της άρθρωσης.

Η παρουσία αστάθειας στον ασθενή μπορεί να εκδηλωθεί με ένα εύρος συμπτωμάτων, τα οποία ποικίλουν από πόνο στον ώμο κατά την άθληση ή άλλες δραστηριότητες, μουδιάσματα και αίσθηση ότι το άνω άκρο “νεκρώνεται”, αίσθημα ότι θα βγει ο ώμος, μέχρι πλήρες εξάρθρημα που χρειάζεται ανάταξη. Στην κλινική εξέταση καταγράφεται το εύρος κίνησης της άρθρωσης, η μυϊκή ισχύς των στροφέων του ώμου και γίνονται οι δοκιμασίες επικειμένου εξαρθρώματος (η συρταροειδής δοκιμασία και η δοκιμασία εισολκής). Ανάλογα με την παρουσία των συμπτωμάτων και των ευρημάτων της κλινικής εξέτασης, καθορίζεται ο τύπος της αστάθειας, η παθοφυσιολογική αιτία της και σχεδιάζεται η αντιμετώπιση. Από τις απεικονιστικές μεθόδους, η απλή ακτινογραφία σε προσθιοπίσθιο και μασχαλιαία επίπεδα, μας δίνει κάποια βασικά στοιχεία για τις οστικές δομές. Η απεικονιστική μέθοδος επιλογής είναι το μαγνητικό αρθρογράφημα, κατά το οποίο εισάγεται σκιαστικό (γαδολίνιο) ενδαρθρικά και ο ασθενής οδηγείται στον μαγνητικό τομογράφο. Με αυτή την μέθοδο ανιχνεύονται με μεγάλη ευαισθησία οι βλάβες του επιχειλίου χόνδρου και των συνδέσμων.

Η επιτυχία της θεραπείας εξαρτάται από την σωστή διάγνωση και τον καθορισμό του τύπου και του βαθμού αστάθειας. Συνίσταται από την μη χειρουργική και την χειρουργική. Η πρώτη αποτελείται από την φυσικοθεραπεία και την λειτουργική αποκατάσταση, και αποβλέπει στην βελτίωση και την μυϊκή ισορροπία των ομάδων των μυών της ωμικής ζώνης και του κορμού, με σκοπό την αποκατάσταση της δυναμικής σταθερότητας του ώμου.

Η χειρουργική θεραπεία εξαρτάται από τις υποκείμενες βλάβες. Η πιο συχνή βλάβη που απαιτεί χειρουργείο είναι η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της ωμογλήνης και των γληνοβραχιονίων συνδέσμων (βλάβη Bankart). Η χειρουργική τεχνική που έχει επικρατήσει σήμερα είναι η αρθροσκοπική συρραφή της ανώτερης βλάβης, η οποία πετυχαίνει αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομικής με το μικρότερο δυνατό χειρουργικό τραυματισμό. Αυτή η τεχνική γίνεται με την είσοδο κάμερας, ειδικών εργαλείων και ραμμάτων μέσα στον ώμο. Η επιτυχία της σε χέρια έμπειρου στην μέθοδο αυτή χειρουργού είναι υψηλή (95%). Είναι μια τεχνική η οποία εξελίσσεται συνεχώς και την οποία μελετήσαμε εκτεταμένα στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Liverpool στην Αγγλία, κατά την τελευταία 15ετία. Σήμερα, με την χρήση βελτιωμένων συστημάτων και εργαλείων, ο χειρουργικός χρόνος έχει ελαττωθεί σημαντικά, το οποίο συμβάλλει στην γρήγορη ανάρρωση του ασθενή και την επιστροφή στις δραστηριότητές του στο επίπεδο πριν την αθλητική κάκωση ή τον τραυματισμό. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση και φυσικοθεραπεία παραμένει εξίσου σημαντική. Στόχος είναι η επιστροφή του αθλητή στα σπορ στους 4 μήνες μετά την εγχείρηση.

‍

Βιβλιογραφία

• Frostick SP, Sinopidis C, Al Maskari S, Gibson J, Kemp GJ, Richmond JC. Arthroscopic capsular shrinkage of the shoulder for the treatment of patients with multidirectional instability: Minimum 2-year follow-up. Arthroscopy. 2003 Mar;19(3):227-33.
• Tan CK, Guisasola I, Machani B, Kemp G, Sinopidis C, Brownson P, Frostick S. Arthroscopic stabilization of the shoulder: a prospective randomized study of absorbable versus non absorbable suture anchors. Arthroscopy. 2006 Jul;22(7):716-20.
• C Sinopidis, A Rawal, S Paida Arthroscopic Bankart Repair Using a New Self Locking Metallic Suture Anchor System. Proceedings p 102, 7th Biennial ISAKOS (International Society of Arthroscopy, Knee Surgery and Orthopaedic Sports Medicine) April 2009.